Geluid. Het is overal en altijd, maar we zijn ons er (gelukkig) lang niet altijd bewust van. In een werkomgeving is geluid een bepalende factor voor het gevoel van comfort van de omgeving. Zodra we ons bewust worden van geluid, bijvoorbeeld van een printer die net iets teveel bromt of een koffieapparaat dat met veel enthousiasme bonen maalt, is dit vaak op een negatieve manier.
Wat is geluid eigenlijk? Geluid is trillende lucht en wordt gevormd door herhaaldelijk reflecterende golven tussen vaste oppervlakken met een beperkte absorptiecapaciteit. Dit zijn materialen zoals beton, steen of glas. Deze materialen worden tegenwoordig veel toegepast door ontwerpers, met name glas wordt veel gebruikt vanuit de wens in een ‘transparant’ kantoor te werken. In ruimten waarin zulk soort ‘harde’ materialen gebruikt zijn, ontstaat vaak een hinderlijke echo waardoor een comfortabel geluidsniveau belemmerd wordt.
Mensen kunnen toonhoogte en volume waarnemen. De toonhoogte wordt bepaald door de frequentie van de trilling. Bijvoorbeeld door te meten hoe vaak een geluidsbron een trilling veroorzaakt gedurende 10 seconden. Hoe meer trillingen in dezelfde tijdsperiode, hoe korter de golflengte van het geluid wordt, hoe hoger de toon. Andersom geldt dit natuurlijk ook. De toonhoogte (of frequentie) wordt uitgedrukt in (mega)Hertz. Daarnaast kunnen wij de hardheid van geluid beoordelen met ons gehoor. Dit wordt uitgedrukt als decibel.
Beide waardes (die van (mega-)Hertz en decibel) zijn van belang voor akoestisch comfort. Komt de disbalans in comfort doordat geluid te hard is, dan moet er iets gedaan worden aan het volume. Echter, wanneer de disbalans in geluid veroorzaakt wordt door te veel galming of echo van geluid, dan moet er iets gedaan worden aan het doorbereken van de nagalmtijd (echo) van het geluid. Hierin is de toonhoogte (de frequentie van het geluid) leidend. Hoe lager de toon, hoe groter de geluidsgolf, hoe meer massa het akoestisch dempende materiaal dient te hebben.
In een kantooromgeving wordt geluid met name geproduceerd door mensen. In kantoren met open werkvloeren waar veel mensen tegelijk werken, kan geluid een probleem vormen omdat het dan ver kan dragen. De zwaarstwegende geluidsenergie van een mensenstem ligt tussen de 100 en 1100 Hz, dit is dan ook de range waarop de focus moet liggen voor het akoestisch dempend vermogen. De waarde van gebruikte akoestisch dempende middelen wordt gemeten volgens de geldende ISO354:2003 normering. De uitslag wordt weergegeven in een geluidsabsorptie coëfficiënt of een equivalente geluidsabsorptie per element. De geluidsabsorptie coëfficiënt is een αW (spreek uit alpha W)-waarde of NRC waarde die aangeeft hoeveel procent geluidsabsorptie er plaats vindt. Het geabsorbeerde geluid wordt omgezet in warmte en verdwijnt daarmee uit de ruimte. De equivalente geluidsabsorptie per element is een waarde die een koppeling maakt tussen de oppervlakte van het geluidsdempende object en de daadwerkelijke absorptie.
Geluid is overal en in onze drukke (werkzame) levens hebben we steeds meer behoefte aan momenten van rust. Maar geluid is lucht en lucht is vluchtig. Het is daarom niet mogelijk om één oplossing te bieden die geluidshinder tegen gaat en de akoestiek verbetert. Er zijn vele effectieve en esthetische oplossingen om galm te verminderen. Systeemplafonds, plafondeilanden, baffles of wandpanelen zijn hier toepassingen voor. Daarnaast bestaan er ook meer specifieke maatregelen die vaak gecombineerd worden met het interieur en het meubilair, denk daarbij bijvoorbeeld aan kasten met akoestische bekleding. Maar wil je het echt goed aanpakken dan geldt: meten is weten. Op de Nederlandse markt zijn een aantal goede bedrijven (zoals M+P) die gecertificeerde metingen uitvoeren en vanuit een wetenschappelijke basis een advies geven voor het oplossen van geluidshinder. Aan de hand van de adviezen doe voortkomen uit de rapportage van zo’n meting, wordt het verbeteren van akoestiek een zeer goed uit te voeren taak.
Bronnen: zero-z-design.nl en inofecblog.nl
En hoe kan de akoestiek in een kantoor verbeterd worden?